Voorschoten in de literatuur en de film

Voorschoten is een geliefd onderwerp bij auteurs. Vele tientallen titels zijn over Voorschoten verschenen, waarin de geschiedenis van het dorp of bijzondere aspecten daarvan centraal staan. Ook in de romanliteratuur wordt Voorschoten als decor gebruikt. W.F. Hermans plaatste scènes uit een roman in Voorschoten. Deze roman is verfilmd, waarbij ook in Voorschoten opnames werden gemaakt. Alfred Birnie en Ruud Kagie keken in romanvorm terug op hun kostschooljaren in Voorschoten. Pim Hofdorp lokaliseerde een politieroman in Voorschoten en Jilles Limburg schreef een streekroman over het Voorschotense tuindersmilieu.

Doorbraakroman

In 1958 verscheen “De donkere kamer van Damocles”, waarmee W.F. Hermans definitief doorbrak als romanschrijver. Hoofdpersoon is de Voorschotense sigarenwinkelier Henri Osewoudt, die tijdens de Tweede Wereldoorlog getuige is van de dropping van een dubbelganger, een zekere Dorbeck. Deze betrekt hem in allerlei verzetsactiviteiten. Na de bevrijding wordt Osewoudt beschuldigd van samenwerking met de Duitsers. Er zijn geen foto’s van Dorbeck en niemand schijnt nog van zijn bestaan te weten. Het verhaal is later succesvol verfilmd door Fons Rademakers onder de titel “Als twee druppels water” (1963).

Kostschoolleed

Alfred Birney is een oud-leerling van een Voorschotense kostschool. In 1989 verscheen zijn roman “Bewegingen van heimwee”, waarin hij terugkijkt op het internaatsleven in de jaren ’60. Hij geeft fraaie sfeertekeningen van zijn kostschooljaren en de personen die daarin een rol speelden.

Ruud Kagie, oud-leerling van Nieuw Voordorp van 1960-1965, publiceerde in 2011 zijn roman “Schuifkaas”. De organisatie van een reünie van zijn kostschool, waarbij hij betrokken was, bracht bij hem allerlei herinneringen naar boven aan zijn ouderlijk huis en zijn verblijf in Nieuw Voordorp.

Topografische politieroman

Pim Hofdorp (pseudoniem van W.G. Kierdorff) specialiseerde zich in het schrijven van politieromans die zich afspeelden op bestaande locaties, vaak in zijn woonplaats Den Haag. “Schoten op voorschot” uit 1969 speelt zich vrijwel geheel in Voorschoten af. De paardenmarkt, Kasteel Duivenvoorde en het voormalige café aan de Papelaan werden door hoofdinspecteur Enters aangedaan op zijn zoektocht naar twee verdwenen meisjes.

Streekroman

In het begin van de 20e eeuw was een huwelijk tussen een katholiek en een protestant hoogst ongebruikelijk of zelfs onaanvaardbaar voor de directe omgeving. Jilles Limburg schreef een roman, getiteld “De twijfelaar” (1931) en het vervolg “Die niet heeft …” (1933), later samen uitgegeven als “Terwijl de hyacinten bloeien”, over een gemengd huwelijk tussen partners uit twee Voorschotense tuindersfamilies. In de naam Engers van de werkgever van de hoofdpersoon kon iedere ingewijde moeiteloos de tuinder Eggink herkennen. Het werd de auteur, die het boek aanvankelijk anoniem had laten uitgeven, niet in dank afgenomen dat hij deze notoire dorpsaffaire opnieuw had opgerakeld. Door het rumoer dat na de publicatie ontstond zag de in Voorschoten wonende auteur zich gedwongen te verhuizen. Het boek was overigens een groot succes en beleefde vijf drukken.

Bronnen

W.F. Hermans: De donkere kamer van Damocles, Van Oorschot, Amsterdam, 1958